SENIORZY – nowi klienci na rynku mieszkaniowym

Opublikowano: 26-03-2017

Polskie społeczeństwo jest jednym z najszybciej starzejących się w Europie. W 2050 r. liczba ludności Polski wyniesie ok. 33 900 000.  W porównaniu do 2016 r. oznacza to zmniejszenie liczby ludności o ponad 4,5 mln. Osoby w wieku 65 lat i więcej będą stanowiły prawie 1/3 populacji, a w 2020 r.  - 20% całego społeczeństwa - przewiduje GUS w raporcie "Prognoza liczby ludności na lata 2014-2050".  Powyższe zmiany demograficzne będą miały również duży wpływ na polskie budownictwo mieszkaniowe, które musi być dostosowane do potrzeb osób starszych. Tym samym seniorzy staną się w najbliższym czasie istotnym klientem na rynku nieruchomości – również w Rzeszowie.

Dla kogo mieszkania, a więc słów kilka o zmianach demograficznych na Podkarpaciu.

Jeszcze 8 lat temu na Podkarpaciu studiowało 74 845 studentów. W porównaniu do 2016 roku liczba ta zmniejszyła się o ponad 22 000.  Tracą przede wszystkim uczelnie prywatne, ale także te publiczne. Powodem jest nie tylko niż demograficzny, lecz inne nastawienie do dalszej edukacji-  wiele młodych osób zaraz po maturze wyjeżdża za granicę lub po prostu wybiera zamiast wykształcenia wyższego – doświadczenie zawodowe twierdząc, że dyplom nie jest gwarancją sukcesu.

Głównymi klientami na rynku mieszkaniowym w Rzeszowie byli przede wszystkim ludzie młodzi, którzy po zakończeniu studiów decydowali się znaleźć pracę w tym mieście i osiedlić się tutaj na stałe. Mieli również ogromny wpływ na rozwój rynku najmu. Lokalizacje blisko uczelni wyższych cieszyły się największym zainteresowaniem.  Właściciele mieszkań na osiedlu Nowe Miasto, Drabinianka, Śródmieście, Mieszka I nie mieli problemu z ich wynajęciem.

Aktualnie liczba studentów drastycznie zmalała. Jeszcze w 2013 roku w województwie podkarpackim studiowało prawie 63 tys. osób. Przez trzy lata liczba ta zmalała o 10 tys. ! I maleje nadal…. Wzrasta natomiast liczba osób w wieku senioralnym i to właśnie na nich rzeszowscy deweloperzy powinni zwrócić szczególną uwagę.

Seniorzy w Rzeszowie.

Jak podają najnowsze dane GUS w ubiegłym roku w Rzeszowie mieszkało 36 589 osób w wieku poprodukcyjnym. W ciągu 5 lat liczba osób starszych wzrosła o ponad 20 %, a na przestrzeni 10 lat o ponad 50 % ! Wzrost odsetka osób starszych prowadzi do zwiększającego się zapotrzebowania na produkty i usługi skierowane właśnie do tej grupy osób.

Współczesny senior różni się pod wieloma względami od dawnego obrazu statystycznego seniora. Istotnym czynnikiem są zmiany w zakresie stylu życia, które można powiązać z polepszeniem się kondycji zdrowotnej i ekonomicznej osób starszych. Seniorzy nie zamykają się w swoim najbliższym otoczeniu, lecz jak najdłużej chcą pozostać aktywni nie tylko zawodowo, lecz również w życiu społecznym. W związku z tym założenia polityki senioralnej w naszym kraju  zostały zmienione i dostosowane do ich potrzeb. Długofalowa Polityka Senioralna na lata 2014-2020 to pierwszy dokument rządowy dotyczący w całości osób starszych. Głównym celem dokumentu jest umożliwienie podjęcia działań na rzecz aktywnego i zdrowego starzenia się czyli przygotowania do starości perspektywy całego cyklu życia. Wśród kluczowych obszarów wymienić należy: zdrowie i samodzielność, aktywność zawodową, aktywność edukacyjną, społeczną i kulturową, srebrną gospodarkę oraz relacje międzypokoleniowe. Również w Rzeszowie został utworzony przy UR -  Uniwersytet Trzeciego Wieku oraz przy WSIZ – Akademia 50 +. Ponadto w ubiegłym roku dla mieszkańców miasta w wieku 60 +  w ramach programu „Rzeszów przyjazny seniorom” została wprowadzona Karta Seniora, która uprawnia do korzystania ze zniżek na wybrane produkty i usługi. Wśród partnerów znajdują się m.in. uzdrowiska, ośrodki zdrowia, centra kulturalne (kina, teatry, muzea, klubokawiarnie) oraz akademie językowe i wiele innych przedsiębiorstw.

                                                      

Gdzie mieszkają seniorzy?

Polskie budownictwo senioralne w porównaniu z innymi krajami UE jest na wczesnym etapie rozwoju. Znaczna część osób starszych mieszka w starych mieszkaniach najczęściej znajdujących się w wysokich blokach z tzw. „wielkiej płyty” powstałych w latach 80.  Ich stan techniczny pozostawia wiele do życzenia - przestarzałe rozwiązania instalacyjne i elementy wykończeniowe, które nie są w żadnym wypadku dostosowane do ich potrzeb. Jak wynika z raportu firmy doradczej Reas „Budownictwo senioralne w Polsce”  zaledwie 5 % badanych mieszka w budynkach powstałych po 1989 r. , a ponad 1/3 w domach zbudowanych w latach 1945-1970.  Z drugiej strony istnieje w Polsce około 900 placówek opieki dla seniorów. Są to między innymi : domy pomocy społecznej, placówki paliatywne, hospicja, czy zakłady opiekuńczo-lecznicze. Z ich usług korzysta ok. 800 tys. osób.  Coraz bardziej zauważalny jest natomiast brak pośrednich rozwiązań pomiędzy tymi dwoma formami budownictwa dedykowany dla osób w starszym wieku, którzy  czują się na siłach i chcą pozostać w swoich mieszkaniach korzystając z nowoczesnych rozwiązań budowlanych ułatwiających im normalne funkcjonowanie. Jak wynika z badań CBOS ok. 90 % ludzi chciałoby na starość pozostać we własnych mieszkaniach – niestety dotychczasowa polityka mieszkaniowa im to uniemożliwia. Dlatego tak ważne jest wprowadzenie istotnych zmian. Budowa mieszkań spełniających oczekiwania ludzi starszych jest najważniejszym wyzwaniem dla obecnego budownictwa.

Jakich mieszkań szukają osoby starsze?

Potencjał budownictwa senioralnego jest bardzo duży. Szacuje się, że do 2020 r. decyzję o zmianie miejsca zamieszkania podejmie ok. 400 tys. osób w wieku 60-70 lat. Wzrośnie zatem popyt na mieszkania przystosowane do zmieniających się z wiekiem potrzeb, gwarantujących seniorom jak najdłuższą niezależność i wygodę. Najbardziej pożądane będą mieszkania w bloku z windą lub na niższych kondygnacjach, z szerokimi drzwiami bez wysokich progów, antypoślizgową podłogą, poręczami w łazience, w bezpiecznej dzielnicy z bardzo dobrym połączeniem komunikacyjnym i przystankiem w pobliżu bloku.  Potencjalni klienci w starszym wieku zwracają również szczególną uwagę na dostęp do infrastruktury handlowo-usługowej tj. sklepu, przychodni, apteki, gabinetu rehabilitacyjnego, a także terenów zielonych.  Wciąż w Polsce brak na rynku takich typów mieszkań, chociaż pierwsze już się pojawiły i deweloperzy powoli zaczynają dostrzegać tę niszę. W Gliwicach z myślą o osobach starszych ma do 2020 roku powstać Osiedle Centrum 50 + przystosowane dla osób niepełnosprawnych.  Podobne inwestycje powstały już w Stargardzie Szczecińskim, Białymstoku, Katowicach, Warszawie, Opolu i Poznaniu.  A jak sytuacja wygląda u nas w Rzeszowie? Na dzień dzisiejszy nie widać wśród inwestorów dużego zainteresowanie budownictwem senioralnym. Szlaki przetarła SM Projektant decydując się na budowę  pierwszych mieszkań dla seniorów na osiedlu Słoneczny Stok. Powstały dwa trzykondygnacyjne bloki z windami przystosowane dla osób samotnych i małżeństw w starszym wieku oraz osób schorowanych i niepełnosprawnych. Na parterze przewidziano punkty usługowe, handlowe oraz co najważniejsze gabinety rehabilitacyjne i lekarskie. O innych tego typu inwestycjach słyszeliśmy ale jak na razie tylko w sferze rozważań i planów. Barierą dla inwestorów może być tutaj brak dostatecznej wiedzy, precyzyjnych danych dot. sytuacji seniorów na rzeszowskim rynku mieszkaniowym oraz poznania ich potrzeb w odniesieniu do budownictwa, a także określenie popytu. Nie mniej jednak w najbliższym czasie „trend” budownictwa senioralnego dotrze również do stolicy Podkarpacia. Wraz z postępującymi zmianami demograficznymi i starzeniem się społeczeństwa popyt na tego typu mieszkania będzie coraz bardziej widoczny.  Tym bardziej iż w samym Rzeszowie jak i  najbliższych okolicach nie brakuje terenów, które idealnie nadają się pod tego typu zabudowę. W naszym biurze posiadamy wiele takich typu ofert, jedną z nich jest piękny teren z dużym potencjałem o powierzchni kilkunastu hektarów położony ok. 10 km od Rzeszowa z przeznaczeniem pod m.in. mieszkalnictwo senioralne.  Jest to ciche i spokojne miejsce posiadające wiele atutów idealne dla osób ceniących sobie spokój i odpoczynek zwane „doliną długowieczności”.

                                                                    

Skąd pieniądze na nowe mieszkanie?

Biorąc pod uwagę liczbę seniorów i poziom ich emerytur w ujęciu ogólnopolskim portfel polskiego seniora to około 13-15 mld złotych rocznie.  Wynika z tego, że osoby starsze są istotnymi klientami na rynku. Na ich siłę nabywczą składa się kilka elementów. Przede wszystkim spora większość posiada własną nieruchomość, którą może sprzedać i kupić mieszkanie o niższych kosztach utrzymania, lepszym standardzie dopasowanym do swoich potrzeb lub wygodnej lokalizacji. Drugim rozwiązaniem jest wybranie opcji tzw.  odwróconej hipoteki – w zamian za przeniesienie prawa własności do nieruchomości na firmę udzielającą takich usług, senior uzyska dożywotnie świadczenie pieniężne umożliwiające  na przykład wynajem mieszkania lepiej dostosowanego do jego potrzeb.  Najem mieszkań przez seniorów staje się coraz bardziej popularny, a co za tym idzie oferta jest coraz szersza i dostosowana do stopnia sprawności lokatora.  Można wyróżnić mieszkania samodzielne dla wczesnych seniorów, które oferują dostęp do wielu udogodnień, drugi typ to mieszkania serwisowane dla dojrzałych seniorów oferujące dorywczą pomoc domową i opiekę zdrowotną oraz mieszkania opiekuńcze dla najstarszej grupy osób, które zapewniają stałą opiekę zdrowotną i pielęgnacje.

Biorąc pod uwagę prognozę zmian demograficznych opublikowanych przez GUS potencjał budownictwa senioralnego jest bardzo duży. W Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych budownictwo senioralne jest znacznie bardziej rozwinięte, my jesteśmy dopiero na początku tej drogi. Przypomnijmy, że jeśli chodzi o zasoby mieszkaniowe jesteśmy w końcu tabeli w porównaniu do innych krajów UE.  A więc nie brakuje miejsca na nowy typ budownictwa tworząc nowe osiedla dedykowane dla osób starszych.  Bardzo ważne jest w tej sytuacji wsparcie przez sektor publiczny – dużą rolę może tutaj odegrać Narodowy Program Mieszkaniowy, który również w kilku swoich założeniach porusza potrzeby mieszkaniowe osób starszych.

 

Edyta Betleja

Certus Nieruchomości

www.certus.net.pl


Wróć